Φρούριο Κούλε – Το… σήμα κατατεθέν του Ηρακλείου

Rocca a Mare ή Casttello a Mare, που σημαίνει φρούριο στη θάλασσα. Αυτές ήταν οι ονομασίες του κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας.

Το σήμα κατατεθέν της πόλης του Ηρακλείου, είναι ο Κούλες (Su Kulesi-τούρκικη ονομασία), αφού είναι το πρώτο που θα αντικρίσει ο επισκέπτης που θα έρθει ακτοπλοϊκώς στο λιμάνι της πόλης. Ο Κούλες κατασκευάστηκε στη θέση παλαιότερου φρουρίου που είχε πάθει σοβαρές ζημιές από σεισμό το 1303.

Αναφορά για πύργο στην είσοδο του λιμανιού γίνεται στην β’ Βυζαντινή περίοδο (10ος-13ος) ως Castellum Comunis.Οι Ενετοί, όταν κατέλαβαν το νησί, έφτιαξαν νέα τείχη, τα οποία ήταν επιβλητικά και ο Χάνδακας ονομάστηκε Μεγάλο Κάστρο. Για τη μεγαλύτερη ασφάλεια του λιμανιού, κατασκεύασαν το φρούριο Rocca al Mare, δηλαδή το Φρούριο της Θάλασσας. Αυτό ήταν αρχικά ο μικρός πύργος που υπήρχε στη θέση του σημερινού φρουρίου.

Τα μέσα του 15ου μ.Χ. αιώνα βρήκαν το Ηράκλειο ανεπαρκώς οχυρωμένο και τον πύργο του λιμανιού αμυντικά ανεπαρκή και ευάλωτο. Η Γερουσία της Βενετίας το 1462 ενέκρινε ένα ευρύ πρόγραμμα οχύρωσης της πόλης, που θα προστάτευε το Ηράκλειο και τους βούργους (προάστια) έξω από αυτό. Στα πλαίσια αυτού του προγράμματος το 1523 κατεδαφίστηκε ο πύργος του λιμανιού και αντικαταστάθηκε με το φρούριο Κούλες, που σώζεται μέχρι σήμερα, η κατασκευή του οποίου κράτησε μέχρι το 1540.

Το φρούριο έχει τη μορφή ενός τετραπλεύρου με ένα έντονα προβαλλόμενο τμήμα, σε σχήμα ημικυκλίου στη Β.Α. πλευρά. Η δόμηση έχει γίνει από ισχυρότατη τοιχοποιία

Οι εξωτερικοί τοίχοι έχουν πάχος σχεδόν 9 μέτρα, ενώ οι εσωτερικοί τοίχοι φτάνουν τα 3 μέτρα πάχος σε κάποια σημεία.

Το φρούριο είναι διώροφο με 26 διαμερίσματα. Για να μην κουράσουμε τον αναγνώστη, περισσότερα ιστορικά στοιχεία μπορεί να βρει αν ανατρέξει είτε στο διαδίκτυο, είτε σε ιστορικά βιβλία που υπάρχουν στην Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη Ηρακλείου.

Στις μέρες μας, ο Κούλες χρησιμοποιείται περιστασιακά για καλλιτεχνικές εκθέσεις στους εσωτερικούς χώρους του ισογείου και θεατρικές ή μουσικές παραστάσεις στον επάνω όροφο, όταν ο καιρός το επιτρέπει.

Εξακολουθεί να στέκει αγέρωχος και εμβληματικός στην είσοδο της πόλης.

Προηγούμενο άρθροCretan woven throughout the centuries
Επόμενο άρθροΣχολή Γονέων στο Δήμο Χερσονήσου